انجام پایان نامه عمران در شیراز کارشناسی ارشد دکتری عمران سازه ژئوتکنیک زلزله آب

انجام پایان نامه عمران در شیراز دفتر نمایندگی الزویر در کشور در سال 1380 به درخواست دانشگاه صنعتی شریف در تهران تأسیس شد و به تشکیل جلسات آموزشی در مورد نحوه نگارش مقالات ISI اشتغال داشت. در سال 1387 به درخواست دانشجویان دانشگاه شریف و دیگر دانشگاه های معتبر سراسر کشور کار خود را گسترش داد و به ارائه آموزش نحوه انجام پایان نامه، مدل سازی، نگارش و استخراج مقاله از پایان نامه پرداخت. در سال 1389 با مجوز نمایندگی الزویر و دریافت مجوز فعالیت از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با کمک اعضای هیأت علمی دانشگاه شریف، شهید بهشتی و امیرکبیر، موسسه پژوهشی الزویر تأسیس شد و دپارتمان های کامپیوتر و برق شکل گرفت. در سال 1391 با پیشنهاد اعضای هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و تهران دپارتمان های مدیریت و حقوق شکل گرفت. در سال 1392 دپارتمان های عمران، معماری، مکانیک و صنایع، مواد و هوافضا تشکیل و تحت مجموعه دپارتمان های فنی مهندسی قرار گرفت. در سال 1393 دپارتمان های روانشناسی، زبان و ادبیات انگلیسی، زبان و ادبیات فارسی، فلسفه، هنر و گرافیک نیز تشکیل و تحت مجموعه دپارتمان های علوم انسانی قرار گرفت. موسسه پژوهشی الزویر با 11 سال سابقه موفق در زمینه آموزش انجام پایان نامه، مقاله و پروژه های دانشجویی در خدمت دانشجویان عزیز داخل و خارج از کشور برای پایان نامه، پروپوزال، سمینار، تحقیق و پروژه های دانشجویی و همچنین تهیه مقالات کلاسی، مروری، علمی پژوهشی، ISC و ISI در همه مقاطع تحصیلی کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا می باشد. با توجه به تأکید نماینده الزویر بر کیفیت بالا و قابل دفاع پایان نامه ها و امکان استخراج مقالات isi با ایمپکت قابل قبول از پایان نامه ها و نظارت مداوم نماینده وزارت علوم بر کیفیت انجام کارها در موسسه پژوهشی الزویر، موسسه حساسیت زیادی بر کیفیت انجام پایان نامه ها، مقالات و پروژه های دانشجویی دارد و از همان مرحله تعیین موضوع تا دفاع نهایی توسط دانشجو کیفیت انجام کار رصد می شود.

انجام پایان نامه عمران در شیراز پروژه مقاله های دانشجویی کارشناسی ارشد دکتری عمران سازه ژئوتکنیک زلزله آب های هیدرولیکی مدیریت ساخت برق مشهد

انجام پایان نامه عمران در شیراز پروژه مقاله های دانشجویی کارشناسی ارشد دکتری عمران سازه ژئوتکنیک زلزله آب های هیدرولیکی مدیریت ساخت برق مشهد

مهندسی عمران، حرفه طراحی و اجرای سازه هایی است که در خدمت عموم مردم هستند، مانند سدها، پل ها، قنات ها، کانال ها، بزرگراه ها، نیروگاه ها، سیستم های فاضلاب و سایر زیرساخت ها. این اصطلاح برای اولین بار در قرن هجدهم برای متمایز کردن حرفه تازه شناخته شده از مهندسی نظامی استفاده شد که تا آن زمان برجسته بود. با این حال، از زمان های قدیم، مهندسان در فعالیت های صلح آمیز، و بسیاری از کارهای مهندسی عمران دوران باستان و قرون وسطی- مانند حمام های عمومی رومی، جاده ها، پل ها، و قنات ها مشغول بوده اند. کانال های فلاندری؛ دفاع دریایی هلند؛ کلیساهای گوتیک فرانسوی؛ و بسیاری از بناهای تاریخی دیگر – تاریخچه ای از نبوغ مبتکر و آزمایش مداوم را نشان می دهد.

آغاز مهندسی عمران به عنوان یک رشته جداگانه را می توان در پایه گذاری سپاه پل و بزرگراه در فرانسه در سال 1716 مشاهده کرد، که در سال 1747 مدرسه ملی پل ها و بزرگراه ها (“مدرسه ملی پل ها و بزرگراه ها”) از آن رشد کرد. معلمان آن کتاب‌هایی نوشتند که به آثار استاندارد مکانیک مواد، ماشین‌ها و هیدرولیک تبدیل شدند و مهندسان برجسته بریتانیایی برای خواندن آنها زبان فرانسه را آموختند. همانطور که طراحی و محاسبه جایگزین قاعده کلی و فرمول های تجربی شد، و با تدوین و فرموله شدن دانش تخصصی، مهندس غیرنظامی به جلوی صحنه رفت. صنعتگران، سنگ تراش ها، آسیاب سازان، سازندگان ابزار و سازندگان با استعداد، اگر اغلب خودآموخته بودند، مهندس عمران شدند. در بریتانیا، جیمز بریندلی کار خود را به عنوان یک آسیاب کار آغاز کرد و به بزرگترین سازنده کانال قرن تبدیل شد. جان رنی شاگرد آسیابان بود که در نهایت پل جدید لندن را ساخت. توماس تلفورد، سنگ‌تراش، پیشروترین جاده‌ساز بریتانیا شد.

جان اسمیتون، اولین مردی که خود را مهندس عمران نامید، کار خود را به عنوان یک ساز ساز آغاز کرد. طرح او از فانوس دریایی Eddystone (1756-1759)، با سنگ تراشی در هم تنیده آن، بر اساس تجربه یک صنعتگر بود. کار اسمیتون با تحقیقات کامل پشتیبانی می‌شد و خدمات او بسیار مورد تقاضا بود. در سال 1771 او انجمن مهندسین عمران (که اکنون به عنوان انجمن اسماتونی شناخته می شود) را تأسیس کرد. هدف آن گرد هم آوردن مهندسان، کارآفرینان و وکلای مجرب برای ترویج ساخت آثار عمومی بزرگ، مانند کانال‌ها (و بعداً راه‌آهن) و تأمین اختیارات پارلمانی لازم برای اجرای طرح‌هایشان بود. جلسات آنها در طول جلسات پارلمان برگزار شد. جامعه تا به امروز از این رسم پیروی می کند.

مدرسه پلی‌تکنیک در سال 1794 در پاریس تأسیس شد، و Bauakademie در سال 1799 در برلین شروع به کار کرد، اما تا دو دهه دیگر چنین مدارسی در بریتانیای کبیر وجود نداشت. همین کمبود فرصت برای مطالعه علمی و تبادل تجربیات بود که باعث شد گروهی از مردان جوان در سال 1818 موسسه مهندسین عمران را تأسیس کنند. بنیانگذاران مشتاق بودند از یکدیگر و از بزرگان خود بیاموزند و در سال 1820 از توماس تلفورد که در آن زمان رئیس مهندسان عمران بریتانیا بود دعوت کردند تا اولین رئیس جمهور آنها باشد. در جاهای دیگر نیز چنین تحولاتی وجود داشت. در اواسط قرن 19، انجمن‌های مهندسی عمران در بسیاری از کشورهای اروپایی و ایالات متحده وجود داشت و قرن بعد تقریباً در همه کشورهای جهان مؤسسات مشابهی ایجاد شد.

بریتانیکا آزمون معماری و مصالح ساختمانی: واقعیت یا تخیل؟

با پیروی از فرانسه و آلمان، آموزش رسمی در علوم مهندسی به طور گسترده در دسترس قرار گرفت. در بریتانیای کبیر، دانشگاه‌ها که به طور سنتی محل آموزش کلاسیک بودند، تمایلی به پذیرش رشته‌های جدید نداشتند. کالج دانشگاهی لندن، که در سال 1826 تأسیس شد، طیف وسیعی از مطالعات آکادمیک را ارائه داد و دوره‌ای در فلسفه مکانیک ارائه کرد. کالج کینگ لندن برای اولین بار در سال 1838 مهندسی عمران را تدریس کرد و در سال 1840 ملکه ویکتوریا اولین کرسی مهندسی عمران و مکانیک را در دانشگاه گلاسکو اسکاتلند تأسیس کرد. موسسه پلی تکنیک Rensselaer که در سال 1824 تأسیس شد، اولین دوره های مهندسی عمران را در ایالات متحده ارائه کرد. تعداد دانشگاه‌های سراسر جهان با دانشکده‌های مهندسی، از جمله مهندسی عمران، در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم به سرعت افزایش یافت. مهندسی عمران امروزه در دانشگاه های سراسر جهان تدریس می شود.

توابع مهندسی عمران

وظایف مهندس عمران را می توان به سه دسته تقسیم کرد: کارهای انجام شده قبل از ساخت (مطالعات امکان سنجی، بررسی سایت و طراحی)، کارهای انجام شده در حین ساخت (برخورد با مشتریان، مهندسان مشاور و پیمانکاران) و کارهای انجام شده پس از ساخت نگهداری و تحقیق).

مطالعات امکان سنجی

امروزه هیچ پروژه بزرگی بدون مطالعه گسترده هدف و بدون مطالعات اولیه در مورد طرح‌های احتمالی که منجر به یک طرح پیشنهادی، شاید با جایگزین‌ها می‌شود، آغاز نمی‌شود. مطالعات امکان‌سنجی ممکن است روش‌های جایگزین را پوشش دهد – به عنوان مثال، پل در مقابل تونل، در مورد عبور آب – یا، پس از تصمیم‌گیری روش، انتخاب مسیر. هم مشکلات اقتصادی و هم مهندسی باید در نظر گرفته شود.

بررسی های سایت

بررسی مقدماتی محل بخشی از مطالعه امکان سنجی است، اما زمانی که یک طرح به تصویب رسید، معمولاً تحقیقات گسترده تری ضروری است. پولی که برای مطالعه دقیق زمین و زیربنا صرف می شود ممکن است بعداً در کارهای اصلاحی یا تغییراتی که در روش های ساخت و ساز لازم است، مبالغ زیادی را ذخیره کند.

از آنجایی که کیفیت باربری و پایداری زمین عوامل مهمی در هر ساخت و ساز در مقیاس بزرگ است، جای تعجب است که مطالعه جدی در مورد مکانیک خاک تا اواسط دهه 1930 توسعه نیافته است. کارل فون ترزاقی، بنیانگذار ارشد این علم، تاریخ تولد آن را سال 1936 می داند، زمانی که اولین کنفرانس بین المللی مکانیک خاک و مهندسی پی در دانشگاه هاروارد برگزار شد و یک جامعه بین المللی تشکیل شد. امروزه انجمن ها و مجلات تخصصی در بسیاری از کشورها وجود دارد و اکثر دانشگاه هایی که دارای دانشکده مهندسی عمران هستند دارای دوره های مکانیک خاک هستند.

طرح

طراحی کارهای مهندسی ممکن است نیاز به کاربرد تئوری طراحی در زمینه‌های زیادی داشته باشد، مانند هیدرولیک، ترمودینامیک یا فیزیک هسته‌ای. تحقیقات در تجزیه و تحلیل ساختاری و فناوری مواد راه را برای طراحی های منطقی تر، مفاهیم طراحی جدید و صرفه جویی بیشتر در مواد باز کرده است. تئوری سازه‌ها و مطالعه مواد با هم پیشرفت کرده‌اند، زیرا تحلیل تنش بیشتر و دقیق‌تر سازه‌ها و آزمایش‌های سیستماتیک انجام شده است. طراحان مدرن نه تنها تئوری های پیشرفته و داده های طراحی به راحتی در دسترس دارند، بلکه طرح های سازه ای را می توان به طور دقیق توسط رایانه ها تجزیه و تحلیل کرد.

ساخت و ساز

ترویج کارهای مهندسی عمران ممکن است توسط یک مشتری خصوصی آغاز شود، اما بیشتر کارها برای شرکت های بزرگ، مقامات دولتی، و هیئت ها و مقامات دولتی انجام می شود. بسیاری از اینها کارکنان مهندسی خود را دارند، اما برای پروژه های تخصصی بزرگ معمولاً از مهندسان مشاور استفاده می شود. ممکن است ابتدا از مهندس مشاور خواسته شود که مطالعات امکان سنجی را انجام دهد، سپس یک طرح را توصیه کند و هزینه تقریبی را ذکر کند. مهندس مسئول طراحی کارها، ارائه مشخصات، نقشه ها و مدارک قانونی با جزئیات کافی برای به دست آوردن قیمت های رقابتی مناقصه می باشد. مهندس باید نقل قول ها را مقایسه کرده و پذیرش یکی از آنها را توصیه کند. اگرچه طرف قرارداد نیست، اما وظایف مهندس در آن تعریف شده است. کارکنان باید بر ساخت و ساز نظارت کنند و مهندس باید اتمام کار را تأیید کند. اقدامات باید مطابق با وظیفه در قبال مشتری باشد. سازمان های حرفه ای کنترل انضباطی را بر رفتار حرفه ای اعمال می کنند. نماینده ارشد مهندس مشاور در سایت مهندس مقیم است.

یکی از پدیده های سال های اخیر قرارداد کلید در دست یا بسته بندی است که در آن پیمانکار متعهد به تامین مالی، طراحی، تعیین، ساخت و راه اندازی یک پروژه به طور کامل می شود. در این حالت مهندس مشاور به جای کارفرما توسط پیمانکار درگیر می شود. پیمانکار معمولاً یک شرکت سهامی خاص است که بر اساس مشخصات مهندس مشاور و نقشه های کلی قرارداد را تضمین می کند. مهندس مشاور باید با هر گونه تغییرات معرفی شده موافقت کند و باید نقشه های دقیق را تأیید کند.

نگهداری

پیمانکار کارها را با رضایت مهندس مشاور حفظ می کند. مسئولیت نگهداری به کارهای جانبی و موقت که بخشی از ساخت و ساز کلی را تشکیل می دهند، گسترش می یابد. پس از ساخت، یک دوره تعمیر و نگهداری توسط پیمانکار انجام می شود و پرداخت قسط نهایی بهای قرارداد تا زمان انتشار توسط مهندس مشاور به تعویق می افتد. بخش‌های مهندسی و کارهای عمومی دولت مرکزی و محلی عمدتاً به تعمیر و نگهداری می‌پردازند، که برای آن از نیروی کار مستقیم استفاده می‌کنند.

پژوهش

تحقیقات در زمینه مهندسی عمران توسط سازمان های دولتی، بنیادهای صنعتی، دانشگاه ها و سایر موسسات انجام می شود. اکثر کشورها دارای آژانس های تحت کنترل دولت مانند اداره استانداردهای ایالات متحده و آزمایشگاه ملی فیزیکی بریتانیا هستند که در طیف گسترده ای از تحقیقات و مؤسساتی در زمینه تحقیقات ساختمانی، جاده ها و بزرگراه ها، تحقیقات هیدرولیک، آلودگی آب، و مناطق دیگر. بسیاری از آنها توسط دولت حمایت می شوند، اما تا حدی به درآمد حاصل از کارهای تحقیقاتی که توسط صنعت ترویج می شود، وابسته هستند.

شاخه های مهندسی عمران

در سال 1828 توماس تردگلد از انگلستان نوشت:

مهمترین هدف مهندسی عمران بهبود وسایل تولید و تردد در ایالت ها برای تجارت خارجی و داخلی است. این در ساخت و ساز و مدیریت جاده ها، پل ها، راه آهن، قنات ها، کانال ها، ناوبری رودخانه، اسکله ها و انبارها، برای راحتی ارتباط داخلی و تبادل استفاده می شود. و در ساخت بنادر، بنادر، خال، موج شکن و فانوس دریایی. و در ناوبری با نیروی مصنوعی برای اهداف بازرگانی.

این قانون برای حفاظت از اموال در جایی که قدرت های طبیعی منبع آسیب هستند، مانند خاکریزهایی برای دفاع از مناطق کشور در برابر تجاوزات دریا یا طغیان رودخانه ها به کار می رود. همچنین ابزارهای استفاده از نهرها و رودخانه ها را برای استفاده، چه به عنوان نیرو برای ماشین های کار، چه به عنوان لوازم مورد استفاده در شهرها و شهرک ها، یا برای آبیاری هدایت می کند. و همچنین ابزارهای حذف انباشته های مضر، مانند زهکشی شهرها و نواحی به . . . تامین سلامت عمومی

یک توصیف مدرن شامل تولید و توزیع انرژی، توسعه هواپیماها و فرودگاه‌ها، ساخت کارخانه‌های فرآیند شیمیایی و نیروگاه‌های هسته‌ای و نمک‌زدایی آب می‌شود. این جنبه های مهندسی عمران را می توان تحت عناوین زیر در نظر گرفت: ساخت و ساز، حمل و نقل، مهندسی دریایی و هیدرولیک، نیرو و بهداشت عمومی.

ساخت و ساز

تقریباً تمام قراردادهای مهندسی عمران شامل برخی از عناصر کار ساخت و ساز می شود. توسعه فولاد و بتن به عنوان مصالح ساختمانی باعث شد که طراحی بیشتر در دست مهندس عمران قرار گیرد تا معمار. تجزیه و تحلیل مهندس از یک مشکل ساختمان، بر اساس عملکرد و اقتصاد، طراحی سازه ساختمان را تعیین می کند.

حمل و نقل

جاده ها و پل های رومی محصول مهندسی نظامی بودند، اما سنگفرش های مک آدام و پل های پرونت کار مهندس عمران بود. کانال‌های قرن هجدهم و راه‌آهن‌های نوزدهم نیز همینطور بودند، که با ارائه حمل‌ونقل فله با سرعت و صرفه‌جویی، انگیزه‌ای قدرتمند به انقلاب صنعتی دادند. مهندس عمران امروزه به یک حوزه حمل و نقل حتی بزرگتر می پردازد – به عنوان مثال، مطالعات ترافیکی، طراحی سیستم های جاده، راه آهن، و هوا، و ساخت و ساز از جمله روسازی، خاکریزها، پل ها و تونل ها.

مهندسی دریانوردی و هیدرولیک

بندر سازی و کشتی سازی هنرهای باستانی هستند. امروزه برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه، ایجاد یک بندر بزرگ و کارآمد برای ورود به کارخانه های صنعتی و مواد خام مورد نیاز و خروجی کالاهای نهایی ضروری است. در کشورهای توسعه یافته، گسترش تجارت جهانی، استفاده از کشتی‌های بزرگتر و افزایش تناژ کل نیاز به جابجایی سریع و کارآمدتر دارد. اسکله های عمیق تر و تجهیزات حمل و نقل در کنار آن (مثلاً برای سنگ معدن) و بهبود ناوبری بر عهده مهندس عمران است.

توسعه منابع آب یکی از ویژگی های تمدن های اولیه بوده است و تقاضا برای آب همچنان در حال افزایش است. در کشورهای توسعه یافته تقاضا برای مصارف صنعتی و خانگی است، اما در بسیاری از نقاط جهان – به عنوان مثال، حوضه سند – طرح های وسیعی در دست ساخت است که عمدتاً برای آبیاری برای کمک به برآوردن تقاضای غذایی است و اغلب با تولید برق آبی ترکیب می شود. برای ترویج توسعه صنعتی

سد سازی

امروزه سدها یکی از بزرگترین کارهای ساختمانی هستند و توسعه طراحی توسط نهادهایی مانند کمیسیون بین المللی سدهای بزرگ ترویج می شود. طراحی سدهای بزرگ در مکان هایی با مراکز جمعیتی نزدیک به مهندسی ایمنی، با تاکید بر مکانیک خاک و تحلیل تنش نیاز دارد. اکثر دولت ها کنترل قانونی مهندسین واجد شرایط طراحی و بازرسی سدها را اعمال می کنند. مهندسان عمران همیشه نقش مهمی در استخراج زغال سنگ و فلزات داشته اند. راندن تونل ها یک کار مشترک در بسیاری از شاخه های مهندسی عمران است. در قرن بیستم، طراحی و ساخت نیروگاه‌ها با افزایش سریع تقاضا برای انرژی الکتریکی پیشرفت کرد و نیروگاه‌های هسته‌ای زمینه جدیدی از طراحی و ساخت را اضافه کردند که شامل مخازن فشار بتنی پیش تنیده برای راکتور بود. بهره برداری از میادین نفتی و اکتشافات گاز طبیعی در مقادیر قابل توجهی باعث تغییر اساسی در تولید گاز شده است. حمل و نقل مایع از صحرا و لوله کشی از بستر دریای شمال از جمله تحولات جدید بوده است. خطوط لوله گسترده ای نیز در ونزوئلا و در سراسر مرز کانادا و ایالات متحده ساخته شده است.

در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم، تقاضا برای انرژی های تجدیدپذیر به عنوان یک جایگزین سازگار با آب و هوا برای استفاده از سوخت های فسیلی افزایش یافت. مهندسان عمران آرایه‌های خورشیدی و بادی وسیعی را در مکان‌هایی مانند کالیفرنیا، بریتانیا و چین توسعه داده و نصب کرده‌اند و ساختمان‌های کوچک‌تر بی‌شماری در سرتاسر جهان، چه در خشکی و چه در دریا ساخته شده‌اند. سایر منابع انرژی تجدیدپذیر شامل نیروی جزر و مد و زمین گرمایی است، اگرچه استفاده از آنها از نظر جغرافیایی محدودتر است.

سلامت عمومی

زهکشی و دفع زباله های مایع ارتباط نزدیکی با اقدامات ضد آلودگی و استفاده مجدد از آب دارد. توسعه شهری بخش‌هایی از حوضه‌های آبریز می‌تواند ماهیت رواناب را تغییر دهد و آموزش و تنظیم رودخانه‌ها تغییراتی را در الگوی رویدادها ایجاد می‌کند و در نتیجه سیل‌ها و نیاز به پیشگیری و کنترل سیل را ایجاد می‌کند. تمدن مدرن مشکلات دفع مواد زائد جامد را از تولید کالاهای بادوام مانند اتومبیل و یخچال که در تعداد زیاد با عمر محدود تولید می‌شوند تا بسته‌های کوچک، قبلاً یکبار مصرف و اکنون اغلب غیرقابل تخریب ایجاد کرده است. مهندس عمران نقش مهمی را در حفظ محیط زیست ایفا می کند، عمدتاً از طریق طراحی آثار برای بهبود و نه آسیب رساندن یا آلودگی.

مهندسی، کاربرد علم برای تبدیل بهینه منابع طبیعی به مصارف بشر. این رشته توسط شورای مهندسی توسعه حرفه‌ای در ایالات متحده به عنوان کاربرد خلاقانه «اصول علمی برای طراحی یا توسعه ساختارها، ماشین‌ها، دستگاه‌ها، یا فرآیندهای ساخت یا کارهایی که از آنها به‌صورت مجزا یا ترکیبی استفاده می‌کنند» تعریف شده است. یا با آگاهی کامل از طراحی آنها، آن را بسازند یا به کار ببرند. یا برای پیش بینی رفتار آنها در شرایط عملیاتی خاص؛ همه از نظر عملکرد مورد نظر، اقتصاد عملیات و ایمنی جان و مال. اصطلاح مهندسی گاهی اوقات به‌خصوص در بریتانیای کبیر به‌عنوان ساخت یا مونتاژ موتورها، ماشین‌آلات و قطعات ماشین‌آلات به‌طور ضعیف‌تر تعریف می‌شود.

دو واژه engine و ingenious از همان ریشه لاتین ingenerare مشتق شده اند که به معنای ایجاد کردن است. موتور فعل اولیه انگلیسی به معنای “تدبیر کردن” بود. بنابراین، موتورهای جنگ دستگاه هایی مانند منجنیق، پل های شناور و برج های تهاجمی بودند. طراح آنها “مهندس” یا مهندس نظامی بود. همتای مهندس نظامی، مهندس عمران بود که اساساً همان دانش و مهارت را در طراحی ساختمان‌ها، خیابان‌ها، منابع آب، سیستم‌های فاضلاب و سایر پروژه‌ها به کار برد. مرتبط با مهندسی مجموعه بزرگی از دانش ویژه است. آمادگی برای تمرین حرفه ای مستلزم آموزش گسترده در کاربرد آن دانش است. استانداردهای عملکرد مهندسی از طریق تلاش‌های انجمن‌های حرفه‌ای، که معمولاً بر مبنای ملی یا منطقه‌ای سازماندهی می‌شوند، حفظ می‌شوند و همه اعضا مسئولیتی را در قبال عموم و بالاتر از مسئولیت‌هایی که در قبال کارفرمایان یا سایر اعضای جامعه خود دارند، می‌پذیرند.

وظیفه دانشمند دانستن است، در حالی که وظیفه مهندس انجام دادن است. دانشمندان به ذخیره دانش سیستماتیک تایید شده دنیای فیزیکی اضافه می کنند و مهندسان این دانش را در مورد مسائل عملی به کار می برند. مهندسی اصولاً بر پایه فیزیک، شیمی و ریاضیات و گسترش آنها به علم مواد، مکانیک جامدات و سیالات، ترمودینامیک، فرآیندهای انتقال و سرعت و تجزیه و تحلیل سیستم ها استوار است.

برخلاف دانشمندان، مهندسان در انتخاب مسائل مورد علاقه خود آزاد نیستند. آن‌ها باید مشکلات را همان‌طور که پیش می‌آیند حل کنند و راه‌حل‌هایشان باید الزامات متضاد را برآورده کند. معمولاً کارایی هزینه دارد، ایمنی به پیچیدگی می‌افزاید و عملکرد بهبود یافته وزن را افزایش می‌دهد. راه حل مهندسی راه حل بهینه است، نتیجه نهایی که با در نظر گرفتن بسیاری از عوامل، مطلوب ترین است. ممکن است در یک محدوده وزن معین قابل اطمینان ترین باشد، ساده ترین موردی باشد که الزامات ایمنی خاصی را برآورده کند، یا برای هزینه معین کارآمدترین باشد. در بسیاری از مسائل مهندسی هزینه های اجتماعی و زیست محیطی قابل توجه است. مهندسان از دو نوع منابع طبیعی استفاده می کنند – مواد و انرژی. مواد به دلیل خواصشان مفید هستند: استحکام، سهولت ساخت، سبکی یا دوام. توانایی آنها برای عایق کاری یا هدایت؛ خواص شیمیایی، الکتریکی یا صوتی آنها. منابع مهم انرژی عبارتند از سوخت های فسیلی (زغال سنگ، نفت، گاز طبیعی)، باد، نور خورشید، آب در حال سقوط و شکافت هسته ای. از آنجایی که بیشتر منابع محدود هستند، مهندسان باید به توسعه مستمر منابع جدید و همچنین استفاده کارآمد از منابع موجود توجه کنند.

تاریخچه مهندسی

اولین مهندس شناخته شده با نام و دستاورد، ایمهوتپ، سازنده هرم پلکانی در صاقرا، مصر، احتمالاً در حدود 2550 قبل از میلاد است. جانشینان ایمهوتپ – مصری، ایرانی، یونانی و رومی- مهندسی عمران را بر اساس روش‌های تجربی با کمک حساب، هندسه و مقدار کمی از علوم فیزیکی به ارتفاعات قابل توجهی رساندند. فاروس (فانوس دریایی) اسکندریه، معبد سلیمان در اورشلیم، کولوسئوم در رم، سیستم جاده های ایرانی و رومی، قنات Pont du Gard در فرانسه، و بسیاری از بناهای بزرگ دیگر که برخی از آنها تا به امروز دوام آورده اند، گواه این امر هستند. مهارت، تخیل و جسارت. از میان بسیاری از رساله های نوشته شده توسط آنها، یکی به ویژه برای ارائه تصویری از آموزش مهندسی و تمرین در دوران کلاسیک باقی مانده است: De architectura Vitruvius که در قرن اول پس از میلاد در رم منتشر شد، اثری 10 جلدی که مصالح ساختمانی، روش های ساخت و ساز، هیدرولیک را پوشش می دهد. ، اندازه گیری و برنامه ریزی شهری.

در ساخت و ساز، مهندسان اروپایی قرون وسطی تکنیک را به شکل طاق گوتیک و تکیه گاه پرواز، تا ارتفاعی ناشناخته برای رومیان حمل کردند. کتاب اسکیس مهندس فرانسوی قرن سیزدهم ویلارد دو هانکور دانش وسیعی از ریاضیات، هندسه، علوم طبیعی و فیزیکی، و نقشه کشی را نشان می دهد. در آسیا، مهندسی پیشرفتی جداگانه اما بسیار مشابه داشت، با تکنیک‌های پیچیده‌تر و پیچیده‌تر ساخت و ساز، هیدرولیک و متالورژی که به ایجاد تمدن‌های پیشرفته‌ای مانند امپراتوری مغول کمک کرد، که شهرهای بزرگ و زیبای آن مارکوپولو را در قرن سیزدهم تحت تأثیر قرار داد.

مهندسی عمران به عنوان یک رشته جداگانه در قرن 18 ظهور کرد، زمانی که اولین انجمن های حرفه ای و دانشکده های مهندسی تأسیس شدند. مهندسان عمران قرن نوزدهم انواع سازه‌ها را ساختند، سیستم‌های آبرسانی و فاضلاب را طراحی کردند، شبکه‌های راه‌آهن و بزرگراه‌ها و شهرها را برنامه‌ریزی کردند. انگلستان و اسکاتلند زادگاه مهندسی مکانیک، به عنوان مشتق شده از اختراعات مهندس اسکاتلندی جیمز وات و ماشین‌کاران نساجی انقلاب صنعتی بودند. توسعه صنعت ماشین ابزار بریتانیا انگیزه فوق العاده ای به مطالعه مهندسی مکانیک در بریتانیا و خارج از کشور داد.

رشد دانش در مورد الکتریسیته – از سلول الکتریکی اولیه الساندرو ولتا در سال 1800 از طریق آزمایش‌های مایکل فارادی و دیگران، که در سال 1872 در دینام و موتور الکتریکی گرم (به نام Zénobe-Théophile Gramme بلژیکی نامگذاری شد) به اوج خود رسید – منجر به توسعه مهندسی برق و الکترونیک. جنبه الکترونیک از طریق کار دانشمندانی مانند جیمز کلرک ماکسول از بریتانیا و هاینریش هرتز از آلمان در اواخر قرن نوزدهم برجسته شد. پیشرفت های عمده با توسعه لوله خلاء توسط لی دو فارست از ایالات متحده در اوایل قرن 20 و اختراع ترانزیستور در اواسط قرن 20 حاصل شد. در اواخر قرن بیستم، تعداد مهندسان برق و الکترونیک از سایرین در جهان بیشتر بود. مهندسی شیمی از گسترش قرن نوزدهم فرآیندهای صنعتی شامل واکنش های شیمیایی در متالورژی، مواد غذایی، منسوجات و بسیاری از زمینه های دیگر رشد کرد. در سال 1880 استفاده از مواد شیمیایی در تولید صنعتی را ایجاد کرد که وظیفه آن تولید انبوه مواد شیمیایی بود. طراحی و بهره برداری از کارخانه های این صنعت تابع مهندس شیمی شد.

در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم، رشته مهندسی محیط زیست برای رسیدگی به گرمایش جهانی و پایداری گسترش یافت. توسعه و استقرار انرژی‌های تجدیدپذیر، مانند انرژی خورشیدی و بادی، ایجاد فناوری‌های جدید برای ترسیب کربن و کنترل آلودگی، و طراحی معماری سبز و برنامه‌ریزی شهری سازگار با محیط زیست، همگی از پیشرفت‌های اخیر هستند.

توابع مهندسی

حل مسئله در تمام کارهای مهندسی مشترک است. مشکل ممکن است شامل عوامل کمی یا کیفی باشد. ممکن است فیزیکی یا اقتصادی باشد. ممکن است به ریاضیات انتزاعی یا عقل سلیم نیاز داشته باشد. فرآیند سنتز یا طراحی خلاقانه، کنار هم قرار دادن ایده ها برای ایجاد یک راه حل جدید و بهینه از اهمیت بالایی برخوردار است.

اگرچه مسائل مهندسی از نظر دامنه و پیچیدگی متفاوت است، اما همان رویکرد کلی قابل اجرا است. ابتدا تحلیلی از وضعیت و تصمیم اولیه در مورد طرح حمله می آید. در راستای این طرح، مشکل به یک سوال مقوله ای تری کاهش می یابد که می توان به وضوح بیان کرد. سؤال بیان شده سپس با استدلال قیاسی از اصول شناخته شده یا با ترکیب خلاقانه، مانند یک طرح جدید، پاسخ داده می شود. پاسخ یا طرح همیشه از نظر صحت و کفایت بررسی می شود. در نهایت، نتایج برای مسئله ساده شده بر حسب مسئله اصلی تفسیر شده و به شکل مناسب گزارش شده است.

به منظور کاهش تاکید بر علم، وظایف عمده تمامی شاخه های مهندسی به شرح زیر است:

پژوهش. مهندس محقق با استفاده از مفاهیم ریاضی و علمی، تکنیک های تجربی و استدلال استقرایی به دنبال اصول و فرآیندهای جدید است.

توسعه. مهندسان توسعه نتایج تحقیقات را برای اهداف مفید به کار می برند. کاربرد خلاقانه دانش جدید ممکن است منجر به یک مدل کار از یک مدار الکتریکی جدید، یک فرآیند شیمیایی یا یک ماشین صنعتی شود.

طرح. در طراحی یک سازه یا یک محصول، مهندس روش‌ها را انتخاب می‌کند، مواد را مشخص می‌کند و شکل‌هایی را برای برآوردن الزامات فنی و برآوردن مشخصات عملکرد تعیین می‌کند.

ساخت و ساز. مهندس ساخت و ساز مسئول آماده سازی سایت، تعیین رویه هایی است که از نظر اقتصادی و ایمن کیفیت مطلوب را به دست می دهد، هدایت قرار دادن مصالح و سازماندهی پرسنل و تجهیزات را بر عهده دارد.

تولید. چیدمان کارخانه و انتخاب تجهیزات بر عهده مهندس تولید است که فرآیندها و ابزارها را انتخاب می کند، جریان مواد و اجزا را یکپارچه می کند و آزمایش و بازرسی را فراهم می کند.

عمل. مهندس عامل ماشین‌ها، نیروگاه‌ها و سازمان‌هایی را که نیرو، حمل‌ونقل و ارتباطات را ارائه می‌کنند، کنترل می‌کند. رویه ها را تعیین می کند؛ و بر پرسنل برای به دست آوردن عملیات قابل اعتماد و اقتصادی تجهیزات پیچیده نظارت می کند. مدیریت و سایر وظایف در برخی کشورها و صنایع، مهندسان نیازهای مشتریان را تجزیه و تحلیل می‌کنند، واحدهایی را برای برآورده کردن نیازها از نظر اقتصادی توصیه می‌کنند و مشکلات مرتبط را حل می‌کنند.

سامانه اطلاعات جغرافیایی یا جی‌آی‌اس (به انگلیسی: Geographic Information System – GIS) یک سامانه اطلاعاتی «معمولاً رایانه‌ای» است که به تولید، پردازش، تحلیل، و مدیریت اطلاعات جغرافیایی می‌پردازد. به عبارت دیگر “GIS” یک سامانه رایانه‌ای برای مدیریت و واکاوی اطلاعات جغرافیایی بوده که توانایی گردآوری، ذخیره، واکاوی و نمایش اطلاعات جغرافیایی را دارد.

هدف نهایی یک سامانه اطلاعات جغرافیایی، پشتیبانی برای تصمیم‌گیری‌های پایه‌گذاری‌شده بر پایه داده‌های جغرافیایی می‌باشد و عملکرد اساسی آن بدست آوردن اطلاعاتی است که از ترکیب لایه‌های متفاوت داده‌ها با روش‌های مختلف و با دیدگاه‌های گوناگون بدست می‌آیند. همچنین از نقشه های رقومی شده دستی میتوان برای لایه های gis بهره برد.

واژه جغرافیایی (Geographic) عبارت است از موقعیت موضوع‌های داده‌ها، برحسب مختصات جغرافیایی.

واژه (Information) یا اطلاعات نشان می‌دهد که داده‌ها در GIS برای ارائه دانسته‌های مفید، نه تنها به صورت نقشه‌ها و تصاویر رنگی بلکه به صورت گرافیک‌های آماری، جداول و پاسخ‌های نمایشی متنوعی به منظور جستجوهای عملی سازماندهی می‌شوند. واژه (System) یا سامانه نیز نشان دهنده این است که GIS از چندین قسمت متصل و وابسته به یکدیگر برای کارکردهای گوناگون، ساخته شده‌است.

تعریف‌های دیگر جی‌آی‌اس

دقیق‌ترین تعریف مربوط به مؤسسه تحقیقات سیستم‌های محیطی در ردلند کالیفرنیا است که یکی از فروشندگان اصلی این سیستم‌ها در جهان است: «سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی مجموعه‌ای از سخت‌افزار، نرم‌افزار، داده‌های جغرافیایی و منابع انسانی است که به منظور کسب، ذخیره، به‌روزرسانی، به‌کارگیری، تحلیل و نمایش کلیه اشکال اطلاعات مرجع جغرافیایی طراحی می‌شود.»

انجام پایان نامه عمران در شیراز پروژه مقاله های دانشجویی کارشناسی ارشد دکتری عمران سازه ژئوتکنیک زلزله آب های هیدرولیکی مدیریت ساخت برق مشهد این سامانه را می‌توان به یک پازل شبیه دانست که با کنار هم قرار دادن اجزای آن معنی و مفهومی پیدا می‌کند. مکان بیمارستان‌ها، پمپ بنزین‌ها، سینماها و… تکه‌های این پازل اند که با کنار هم قرار دادن آن‌ها نقشه‌ای کامل و با معنی از یک منطقه جغرافیایی بدست می‌آید. به زبان ساده هر گونه توضیحات مربوط به هر چیزی که در هر مکان متغیر یا ثابت جغرافیایی، در یک سامانه اطلاعاتی یا پایگاهی موجود است را gis یا استفاده از gis گویند. کافی است یک هماهنگی بین طول، عرض و ارتفاع بدست آمده از جی.پی. اس و نقشه‌ها و اطلاعات دقیق و کامل سیستم جی.آی. اس به‌وجود آوریم.

ویژگی‌های سامانه اطلاعات جغرافیایی

این سامانه علاوه بر اطلاعات توصیفی، امکان ورود اطلاعات پیکسلی یا برداری را از منابع مختلفی از قبیل نقشه، تصاویر هوائی و ماهواره‌ای، GPS، تجهیزات نقشه‌برداری و غیره دارد.

این سامانه امکان انجام تحلیل، پردازش و پرسش و پاسخ‌های مکانی مورد نیاز کاربر را دارد.

این سامانه امکان ارائه نتایج در قالب نقشه، گزارش، جدول و نمودار را دارد.

در طراحی و تولید این سامانه‌ها از مجموعه فناوری‌های مهندسی نرم‌افزار، مهندسی اطلاعات (مدل داده) و مهندسی GIS برای نیل به خصوصیات فوق استفاده می‌شود.

داده‌های جغرافیایی

اطلاعات جغرافیایی یا داده‌های جغرافیایی، به واقع، نوعی از داده‌های جغرافیایی (spatial) هستند که نقشه‌ها و تصاویر ماهواره‌ای را می‌شود از جمله نمونه‌های نوعی آن‌ها ذکر کرد.

داده‌های جغرافیایی را به دو دسته عمده تقسیم می‌نمایند:

داده‌های پیکسلی

رستر، شامل مجموعه‌ای از نقاط یا سلول‌ها است که عوارض زمین را در یک شبکه منظم می‌پوشاند و به کمک شماره‌های ردیف و ستون آنها، آدرس‌دهی می‌شوند. کوچکترین عنصر تشکیل‌دهنده رستر، پیکسل یا سلول نامیده می‌شود که ارزش هر یک از آنها، نمایانگر اطلاعات طیفی یا توصیفی عارضه زمینی است. داده‌های حاصل از اسکن کردن و تصاویر ماهواره‌ای دارای ساختار رستری می‌باشند.

نمونه‌ای از داده‌های رستری شامل: تصاویر ماهواره‌ای، عکس‌های هوایی، اطلاعات ارتفاعی سطح زمین و انواع نقشه‌های کارتوگرافی

داده‌های برداری

چنانچه بر روی فضای دو بعدی کار می‌کنیم، داده‌های برداری از ترکیب اشکال پایه هندسی نظیر نقطه‌ها، پاره‌خط‌ها، مثلث‌ها، و سایر چندضلعی‌ها، شکل می‌گیرد. برای فضاهای سه بعدی همین کار به وسیله استوانه‌ها، کرات، مکعب‌گونه‌ها (cuboids)، و سایر اجسام چندوجهی صورت می‌پذیرد. در مدل برداری، اشیاء یا عوارض در جهان واقعی به وسیله عناصر هندسی نمایش داده می‌شوند. بدین معنا که موقعیت هر شیء یا پدیده به وسیله مختصات آن و توسط نقاط (چاه، نقاط شهری و روستایی)، خطوط (جاده، رودخانه، خطوط ریلی) و سطوح (دریاچه، منطقه بندی) مشخص می‌شود. در این مدل، موقعیت هر نقطه به‌طور دقیق با یک جفت مختصات در یک سیستم مختصات معین ارائه می‌شود.

کاربردهای مهم

از سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی در مطالعات محیطی، برنامه‌ریزی شهری و شهرداری، خدمات ایمنی شهری، مدیریت حمل و نقل و ترافیک شهری، تهیه نقشه‌های پایه، مدیریت کاربری اراضی، خدمات بانکی، خدمات پستی، مطالعات جمعیتی و مدیریت تأسیسات شهری مثل برق، آب، گاز و کاربردهای مشابه استفاده می‌شود. کمتر بانک اطلاعاتی را می‌توان نام برد که حداقل بخشی از اطلاعات آن به گونه‌ای به مکان وابسته نباشد. فهرست زیر شامل تعدادی از شناخته شده‌ترین کاربردهای جی آی اس در دیگر زمینه‌های صنعت است.

نقشه‌برداری

کاربرد پایه این استانداردها و ابزارها در نقشه‌برداری، تهیه نقشه‌های شهری و برون‌شهری بوده‌است.

علوم زمین

یکی از مهم‌ترین مسائل کاربردی سامانه اطلاعات جغرافیایی در علوم زمین، انجام هم‌پوشانی‌ها در راستای تعیین پهنه‌بندی‌ها است که به اختصار به یکی از این نوع پهنه‌بندی‌ها پرداخته می‌شود:

هدف در این پهنه‌بندی، تعیین مناطق با خطر رانش زمین می‌باشد. برای رسیدن به این هدف، ابتدا باید عوامل مؤثر در رانش را شناسایی کرد، از جمله این عوامل می‌توان به تراکم پوشش گیاهی، جنس زمین، شیب توپوگرافی، شیب لایه‌های زمین و شدت بارندگی اشاره کرد.

پس از شناسایی عوامل، باید نقشه‌های مورد نیاز تهیه گرددو سپس با همپوشانی این لایه‌ها در نرم‌افزارهای سامانه اطلاعات جغرافیایی (ساج) می‌توان به نقشه‌ای رسید که در آن منطقه مورد مطالعه خود به پهنه‌های ریز تقسیم شده و از طرفی در بانک اطلاعاتی مشخصات هر پهنه یعنی اجداد سازنده آن پهنه از نظر عوامل مختلف مشخص می‌باشد. حال باید در بانک اطلاعاتی به هر عامل وزن مربوط را داده و سپس در بانک اطلاعاتی با جمع و ضرب کردن عوامل به اعداد نهایی رسید. در مرحله بعد باید تعیین نمود که چه عددی نشان دهنده پهنه‌های پرخطر می‌باشد. پس از کلاسه‌بندی نقشه، اینک وظیفه تیم زمین‌شناس است که با بازدید میدانی به بررسی مناطق پرداخته و در صورت لزوم با اصلاح وزن‌ها و ضرایب به نقشه نهایی دست یابند.

صنعت برق

در صنعت برق از سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی برای تهیه پایگاه اطلاعات مکانی و توصیفی استفاده می‌شود. با استفاده از آن می‌توان فاصله عوارض مختلف را از یکدیگر اندازه‌گیری کرد و با ایجاد پرسمان (Query) در لایه‌های مختلف اطلاعات یا بین چند لایه با استفاده از توابع منطقی به اطلاعات مورد نظر دست یافت.

تهیه نقشه‌های محدودیت برای عوارض مختلفی همچون پست‌ها، نیروگاه‌ها و…، امکان ترسیم مناطق حائل و حریم عوارض مطابق استانداردها، مسیریابی بهینه خطوط انتقال، مکان‌یابی محل مناسب برای احداث تأسیسات جدید مانند پست‌ها و نیروگاه‌ها، مدیریت اتفاقات شبکه انتقال نیرو، مدیریت بحران و ریسک شبکه، برآورد بار، مشاهده پراکنش جغرافیایی بار، انجام ارزیابی‌های محیطی پیرامون نیروگاه‌ها، بررسی روند تغییرات کاربری اراضی و پیش‌بینی تغییرات و ارزیابی امکانات و محدودیت‌های توسعه واحدها و ظرفیت نیروگاه‌ها در آینده، از کاربردهای این سامانه‌ها در صنعت برق است.

از دیگر زمینه‌های کاربرد سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

جغرافیا

نقشه‌کشی و نقشه‌برداری

مهندسی معدن مسائل اکتشاف معادن، تهیه نقشه و مدل از ذخایر معدنی و محاسبات آن و…

منابع طبیعی

سنجش از دور

هواشناسی

محیط زیست

مخابرات

شهرسازی

کشاورزی دقیق

زمین‌شناسی

استانداردهای مطرح در زمینه “GIS

زمینه‌های گوناگونی در این رشته وجود دارد که عملیات مکانی – نمایش و تحلیل نقشه‌ها و WEB GIS و بخش ردیابی و مسیریابی از زمینه‌های فعالیت در این بخش می‌باشد.

سازمان‌های پیشرو در سطح جهانی

او جی سی کنسرسیوم جی آی اس باز.

ISO سازمان جهانی استانداردها.

USGS سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده آمریکا

فناوری‌های مرتبط

سامانه موقعیت‌یاب جهانی

سنجش از دور

وب جی آی اس

ناوبری

ابزارهای مطرح GIS

نرم‌افزارهای معروف: در زیر لیست نرم‌افزارهای سامانه اطلاعات جغرافیایی است. فهرست برخی از معروف‌ترین نرم‌افزارهای مطرح در زمینه جی آی اس از این قرار است:

ArcView

آرک جی‌آی‌اس

ایلویس

CARIS

GRASS

IDRISI

LANDSERF

ساگا (ابهام‌زدایی)

SAMT

کیوجی‌آی‌اس

قویترین پایگاه داده‌ای که استفاده می‌شود postgis است که بر روی پایگاه داده postgresql نصب می‌شود و امکانات بسیار زیادی در اختیار شما قرار می‌دهد. ابزارهای توسعه محیط‌های جی‌آی‌اس:

ArcObjects

MapObjects

Avenue

MapGuide

ابزارهای معروف ارائه خدمات جی‌آی‌اس روی وب:

ArcIMS

MO IMS

MapGuide

تاریخچه

برای اولین بار در اواسط دهه ۱۹۶۰ در آمریکا کار بر روی اولین سامانه اطلاعات جغرافیایی آغاز شد. در این سامانه از عکس‌های هوایی، اطلاعات کشاورزی، جنگلداری، خاک، زمین‌شناسی و نقشه‌های مربوط استفاده شد.

اولین جی‌آی‌اس در سطح ملی، جی‌آی‌اس ملی کشور کانادا‌ست که در اواخر دهه ۱۹۶۰ به وجود آمد و تاکنون مورد استفاده‌است.

جی‌آی‌اس در ایران

در ایران، اولین نهادی که به‌طور رسمی استفاده از جی‌آی‌اس را آغاز کرد، سازمان نقشه‌برداری کشور بود که در سال ۱۳۶۹ براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی، عهده‌دار طرح به‌کارگیری این سامانه شد.

«شورای ملی کاربران سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی» در دی ماه ۱۳۷۲ تأسیس گردیده‌است و هدف آن سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و هماهنگ‌سازی فعالیت‌ها در زمینه جی‌آی‌اس، تحلیل نیازمندی‌ها و همچنین بهره‌برداری از ظرفیت‌های علمی، فنی و نیروی انسانی برای ایجاد و به‌کارگیری جی‌آی‌اس با توجه به وظایف سازمان نقشه‌برداری کشور در خصوص ایجاد سامانه‌های اطلاعات جغرافیایی ملی است. پروژه ایجاد سامانه اطلاعات جغرافیایی در وزارت صنایع و معادن، از فروردین ۱۳۷۱ آغاز گردید و از این سامانه به‌طور گسترده در ارتباط با فعالیت‌های آن استفاده می‌گردد.

شهرداری تهران، وزارت مسکن و شهرسازی، وزارت جهاد کشاورزی، مؤسسه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، و سازمان جنگل‌ها و مراتع نیز از این سامانه استفاده می‌کنند. “GIS” فقط یک نرم‌افزار نیست بلکه علمی است که توسط نرم‌افزارهای مختلف باعث طبقه‌بندی و جانمایی اطلاعات جغرافیایی و شهرسازی می‌شود.

این علم به تازگی در علوم شهری نیز جایگاه خود را پیدا کرده‌است و مورد استفاده متخصصان علوم شهری و شهرسازان قرار می‌گیرد. همچنین استفاده از “GIS” در طرح‌های توسعه شهری توسط کارفرمایان در دستور کار آن‌ها قرار گرفته‌است و انجمن شهرسازی ایران Urbanity برای نخستین بار استفاده از “GIS” در طرح‌های توسعه شهری را در دستور کار خود قرار داده و بدین منظور آموزش‌های لازم را به متخصصان شهرساز ارائه می‌دهد.

جی ای اس کیفی Qualitative GIS سامانه اطلاعات جغرافیایی کیفی از دهه ۱۹۹۰ به عنوان پاسخی انتقاداتی مبنی بر معرفت‌شناسی پوزیتیویستی GIS کمی ظهور کرد. این رویکرد دموکراتیک در جهت مشارکت گروه‌های حاشیه نشین بومی-محلی در جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی صورت گرفت. نیل اسمیت (۱۹۹۲) از GIS کمی به‌عنوان فناوری میدان جنگ انتقاد کرد. ویلسون (۲۰۰۹)، ظهور GIS کیفی را نشانگر مشکلی در GIS سنتی و نقد و اصلاح GIS متداول را لازم دانسته‌است. روند تکامل جی‌آی-اس کیفی را از اواسط دهه ۱۹۹۰تا ۲۰۰۰ می‌توان در سه دوره تقسیم‌بندی کرد:

دوره نقد GIS کمی: نقد GIS به خاطر برخورداری از ریشه‌های معرفت‌شناسی پوزیتیویست.

مورد استفاده برای تکنیک‌های کمی.
نیازمند دانش فضایی غیر نقشه‌برداری.

۳–منحصربه‌فرد، غیر دموکراتیک، خلع قدرت.

دوره تعامل و بازخورد با GIS: استفاده از GIS به‌عنوان ابزار انتقاد و اصلاح جامعه.

جغرافیا فمینیست/ GIS و GIS انتقادی.
روش‌های ترکیبی در تحقیقات جغرافیایی.

۳–سؤالات مفهومی در مورد چگونگی تولید دانش.

دوره ظهور GIS کیفی: بهره‌گیری از شیوه‌هایGIS مبتنی بر جامعه (از پایین به بالا) جهت مشارکت عمومی.

ترویج و تولید دانش جغرافیایی مبتنی برداده باز.
انتقال اقدامات علمی و قدرت به سطح جامعه محلی.

۳–درنهایت، تشویق تغییرات اجتماعی مثبت.

داده‌های مکانی به گروهی از داده گفته می‌شود که بیان‌کننده موقعیت جغرافیایی یک عارضه (طبیعی یا مصنوعی) بر روی زمین باشند. با ربط‌دهی دادۀ به نظر بی‌ربط، داده مکانی می‌تواند به افراد و سازمان‌ها در درک بهتر الگوهای مکانی و ارتباط آن‌ها کمک کند.

داده مکانی می‌تواند از هر گونه اطلاعاتی که در خود، موقعیت جغرافیایی دارد استفاده کند. موقعیت جغرافیایی می‌تواند به گونه‌های متفاوتی (مانند طول جغرافیایی، عرض جغرافیایی، آدرس پستی، و کد پستی) بیان شود.

با استفاده از داده مکانی، گونه‌های بسیاری از اطلاعات می‌توانند با یکدیگر مقایسه شوند. این سامانه می‌تواند داده انسانی (مانند جمعیت، درآمد، و سطح تحصیلات) را نیز در خود داشته باشد. یا اطلاعات زمینی (مانند محل جریان آب، گونه‌های گیاهی، و انواع خاک) را در بر بگیرد. یا جای کارخانه، کشت‌زار، راه، و خطوط انتقال برق را در خود داشته باشد.

با فناوری داده مکانی، می‌توان اختلاف موقعیت جغرافیایی چیزهای مختلف را برای کشف ارتباط آن‌ها با یکدیگر پیدا کرد. برای نمونه، با استفاده از داده مکانی می‌توان با استفاده از یک نقشه، جای یک سایت آلوده‌کننده (مانند کارخانه) و جاهایی که به این آلودگی، حساس هستند (مانند زمین مرطوب یا رود) را مشخص کرد.

داده‌های مکانی معمولاً به صورت موقعیت یا روابط هندسی ذخیره شده و قابل نمایش در نقشه‌ها هستند. داده‌ها مکانی بیشتر در سامانه‌های اطلاعات مکانی نگهداری شده، و قابل دسترسی و پردازش هستند.

کیوجی‌آی‌اس (انگلیسی: QGIS) با نام پیشین کوانتوم جی‌آی‌اس (Quantum GIS) نرم‌افزار آزاد چندسکویی و متن‌باز سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) است که قادر به تولید، نمایش، ویرایش و تحلیل داده‌های مکانی است.

کیوجی‌آی‌اس مانند دیگر نرم‌افزارهای جی‌آی‌اس به کاربران اجازه می‌دهد تا با استفاده از تکنیک‌های گوناگون ترسیم نقشه، لایه‌های مختلف نقشه را تولید و ترسیم کنند. در این نرم‌افزار نقشه‌ها در قالب‌های مختلف از جمله گرافیک برداری و گرافیک شطرنجی و برای کاربردهای گوناگون به‌کار گرفته می‌شوند.

عملکرد

QGIS به عنوان نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) عمل می کند و به کاربران امکان می دهد علاوه بر تهیه و تولید نقشه ، اطلاعات مکانی را تجزیه و تحلیل و ویرایش کنند.[۱] QGIS هر دو نوع لایه اطلاعاتی رستر و بردار پشتیبانی می کند. داده های برداری به صورت نقطه ، خط یا چند ضلعی قابل استفاده و ساماندهی هستند. این نرم افزار از فرمت های متعدد داده های رستری نیز پشتیبانی می کند.

QGIS از فرمت های استاندارد shapefiles ، Coverages ، Personal Geodatabases ، dxf ، MapInfo ، PostGIS و… پشتیبانی می کند. در بخش خدمات وب ، امکان ارائه سرویس نقشه وب و سرویس وب بر مبنا عارضه ( Feature Base) را نیز دارد.

QGIS با سایر بسته های GIS منبع باز ، از جمله PostGIS ، GRASS GIS و MapServer قابلیت ادغام دارد. افزونه های نوشته شده به زبان های Python یا C ++ این امکان را به QGIS می دهد که قابلیت هاش را گسترش دهد. افزونه ها می توانند با بسیاری از ابزار ها و بستر های موجود ارائه سرویس نقشه در تعامل باشند مانند Google Geocoding API ، انجام عملکردهای ژئوپروسس مشابه ابزارهای استاندارد موجود در ArcGIS ، و رابط با پایگاههای PostgreSQL / PostGIS ، SpatiaLite و MySQL و….

توسعه

گری شرمن از اوایل سال 2002 توسعه Quantum GIS را آغاز کرد و در سال 2007 به یک پروژه انکوباتور بنیاد منبع آزاد جغرافیایی تبدیل شد.[۴] نسخه 1.0 در ژانویه 2009 منتشر شد.

خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب تمام کننده </ref> بدون برچسب <ref> (). </ref> تا تاریخ ۲۰۱۷ ، QGIS برای چندین سیستم عامل مختلف از جمله Mac OS X ، Linux ، Unix و Microsoft Windows در دسترس است. نسخه موبایل QGIS تا تاریخ ۲۰۱۴ برای اندروید در حال توسعه بود .

QGIS همچنین می تواند به عنوان یک رابط کاربری گرافیکی با GRASS مورد استفاده قرار گیرد. QGIS نسبت به سایر نرم افزار های GIS ای به منابع سخت افزاری کمتری نیاز دارد و به طور کلی به رم و قدرت پردازش کمتری احتیاج دارد. از این رو می توان از آن در سخت افزار قدیمی استفاده کرد و یا همزمان با سایر برنامه ها بر روی سخت افزار های ساده تر مورد استفاده قرارگیرد.

توسعه و بروز رسانی نرم افزار QGIS توسط توسعه دهندگان داوطلب انجام می شود. تا تاریخ ۲۰۱۲ ، توسعه دهندگان QGIS را به 48 زبان ترجمه كرده و برنامه در سطح بین المللی در محیط های دانشگاهی و حرفه ای مورد استفاده قرار می گیرد. چندین شرکت خدمات پشتیبانی و قابلیت توسعه را ارائه می دهند.

عملکرد

لایه های QGIS می تواند لایه های اطلاعاتی مختلف با فرمت و محتوا مختلف را نمایش دهد.

تهیه نقشه

در نرم افزار QGIS بخشی برای تولید نقشه و چیدمان داده ها و نقشه های مختلف وجود دارد که امکان اخذ خروجی مناسب برای چاپ نقشه را به کاربران می دهد.

مجوز

به عنوان یک نرم افزار رایگان نرم افزار تحت GNU GPLv2 ، QGIS می تواند آزادانه اصلاح شود تا کارهای مختلف یا تخصصی تری انجام دهد. دو مثال برنامه های مرورگر QGIS و QGIS Server است که برای دسترسی و رندر داده از همان کد استفاده می کنند اما رابط های مختلف جلویی مختلف را ارائه می دهند.

آرک جی‌آی‌اس (ArcGIS) یک نرم‌افزار سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای کار با نقشه‌ها و اطلاعات جغرافیایی است که توسط شرکت ازری تولید و توسعه داده شده‌است. از این نرم‌افزار در تهیه و استفاده از نقشه، گردآوری داده‌های جغرافیایی، تحلیل اطلاعات بر مبنای نقشه، تولید و به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات جغرافیایی، به‌کارگیری نقشه‌ها و اطلاعات جغرافیایی در دیگر نرم‌افزارها و تهیه نقشه از اطلاعات جغرافیایی در یک پایگاه داده استفاده می‌شود.

سنجش از دور دانش و فن جمع‌آوری اطلاعات از اشیای روی سطح زمین، بدون حضور فیزیکی در محل است.

سنجش از دور شامل اندازه‌گیری و ثبت انرژی بازتابی از سطح زمین و جو پیرامون آن از یک نقطه مناسب بالاتر از سطح زمین است. پرتوهای بازتابی که از نوع امواج الکترومغناطیس هستند، می‌توانند دارای منابع گوناگونی همانند پرتوهای خورشیدی، پرتوهای حرارتی اجسام یا حتی پرتوهای مصنوعی باشند. سنجش از دور، دانش بسیار گسترده‌ای است که از جهات مختلف توسط صاحبنظران زیادی از جمله Campbell ،Lillesand و Kiffer و Sabins به معرفی آن پرداخته شده‌است.

Campbell با سعی در بیان کلّی از سنجش از دور، این مقوله را چنین تعریف می‌کند: سنجش از دور عبارت است از بدست آوردن اطلاعات از سطح زمین و سطح دریاها با استفاده از تصاویر اخذ شده از فراز آنها، با استفاده از بخش‌هایی از طیف الکترومغناطیس که از سطح زمین تابیده یا بازتابیده شده‌اند. همانطور که در بالا نیز شرح داده شد، سنجش از دور از انرژی الکترومغناطیسی بهره می‌گیرد. قوی‌ترین منبع تولیدکننده این انرژی، خورشید است که انرژی الکترومغناطیس را در تمام طول موج‌ها تابش می‌کند.

در کنار خورشید که به عنوان منبع طبیعی تولید انرژی الکترومغناطیس در سنجش از دور غیر فعال کاربرد دارد، انرژی الکترومغناطیس می‌تواند به صورت مصنوعی نیز تولید شود که آن را اصطلاحاً سنجش از دور فعال می‌نامند. وقتی انرژی الکترومغناطیس به زمین می‌رسد، قسمتی از آن بازتابیده و قسمت دیگری جذب می‌شود. انرژی جذب شده معمولاً پس از مدتی به صورت انرژی حرارتی تابش می‌گردد، این تابش عمدتاً در طیف فروسرخ رخ می‌دهد.

سهم بازتاب شده و سهم جذب شده انرژی الکترومغناطیس برای مواد گوناگون متفاوت است. با اندازه‌گیری مقدار انرژی الکترومغناطیس بازتابی یا تابش شده و مقایسه آن با منحنی‌های بازتاب طیفی موادی معین، می‌توان اطلاعاتی را از سطح خشکی‌ها و سطح دریاها بدست آورد.

پرتوهای بازتابیده شده از اجسام روی سطح زمین، توسط سنجنده‌ها به صورت قابل نمایش و قابل پردازش، ثبت و ذخیره می‌شوند. سنجش از دور اولین بار در ایالات متحده آمریکا و با پرتاب ماهواره لندست در سال ۱۹۷۲ شروع شد. نقشه (به عربی و فارسی تاجیکی: خریطه) یک تصویر نمادین از روابط بین اِلِمان‌ها مانند اشیاء، مناطق و مضامین است.

بسیاری از پول ها حالت ایستا دارند و بر روی کاغذ یا سایر رویه‌های بادوام ترسیم می‌شوند، در حالی که برخی دیگر پویا و تعاملی هستند. اگر چه بیشتر برای به تصویر کشیدن داده‌های جغرافیایی از نقشه استفاده می‌شود ولی از نقشه برای نشان دادن ارتباط موارد دیگری مانند دی‌ان‌ای، نقشه‌برداری از مغز، ارتباط و توپولوژی شبکه‌های رایانه‌ای با اصول و قواعد متفاوت استفاده می‌شود.

نقشه‌ها به تناسب مدل ریاضیاتی مورد استفاده می‌توانند دوبعدی مانند نمایش کلاسیک نقشه زمین، سه‌بعدی مانند فضا داخلی زمین یا نقشه‌برداری نوین یا حتی در دستگاه مختصات‌های انتزاعی‌تر مانند مدلسازی پدیده‌هایی که متغیرهای مستقل زیادی دارند، تولید و نمایش داده شود.

از آنجا که نخستین کاربرد نقشه‌ها به شکل نمایش دوبعدی از سطح جهان برای کاربردهای مملکت‌داری و نظامی بوده‌است رایج‌ترین تعریف از نقشه را عبارت از تصویر قائم تمام یا قسمتی از عوارض مصنوعی و طبیعی زمین به نسبتی کوچک‌تر بر روی صفحه تصویر می‌دانند.

نقشه جغرافیایی

نقشه‌نگاری یا تولید نقشه، مطالعه و عمل نقشه‌برداری از اِلِمان‌های روی سطح زمین است و کسی که نقشه‌ها را تولید می‌کند نقشه‌بردار می‌نامند.

نقشه‌های جاده‌ها شاید امروزه پرکاربردترین نوع نقشه باشند و که از زیرمجموعه نقشه‌های ناوبری محسوب می‌شوند؛ که شامل نمودارهای هوایی، دریایی، شبکه ریلی، مسیرهای دوچرخه‌سواری و حتی پیاده‌روی می‌باشند؛ ولی عمده نقشه‌های تولیدی برای کاربردهای دیگر که مورد نیاز شهرداری‌ها، شرکت‌های توزیع آب و برق، واحدهای مالیاتی (البته این مورد در ایران چندان رایج نیست)، سرویس‌های امداد و نجات و خدمات اضطراری و سایر سازمان‌های محلی تولید و مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از کاربران مهم و تولیدکننده نقشه‌ها جغرافیایی، سازمان‌های نظامی و انتظامی هر کشوری می‌باشد که معمولاً در سطح ملی اقدام به تولید و گردآوری داده می‌نمایند.

در نقشه‌های دوبعدی افزون‌بر نمایش اطلاعات مکانی به شکل سطحی یا نقطه ای از خطوط تراز (کانتور) برای نشان‌دادن مقادیر هم میزان مانند ارتفاع ثابت، دما، بارندگی و غیره استفاده می‌شود.

مقیاس و دقت

اکثر نقشه‌ها با یک مقیاس عددی مثلاً ۱:۱۰۰۰۰ ترسیم می‌شوند که نشان می‌دهد که هر واحد بر روی نقشه معادل چه میزانی بر روی زمین است به عنوان نمونه در مقیاس فوق هر میلیمتر بر روی نقشه معادل ده هزار میلیمتر بر روی زمین است که معادل ده متر می‌شود. براساس این مقیاس عددی معمولاً دقت نقشه نیز مشخص می‌شود. در مناطق محدود که سطح زمین مورد نقشه برداری به حدی کوچک باشد که بتوان از انحنا زمین صرف نظر کرد محاسبات ساده بوده ولی اگر ابعاد منطقه مورد نقشه برداری بزرگ باشد – به شکلی که نتوان از انحنا زمین صرف نظر کرد – نیاز به محاسبات و مدل‌سازی دقیق تر می‌باشد.

انجام پایان نامه عمران در شیراز پروژه مقاله های دانشجویی کارشناسی ارشد دکتری عمران سازه ژئوتکنیک زلزله آب های هیدرولیکی مدیریت ساخت برق مشهد در سطوح بزرگ امکان تبدیل اندازه‌گیری‌ها بر روی کره به سطح بدون در نظر گرفتن مدل‌های ریاضی ممکن نبوده و این باعث می‌شود که نقشه مقیاس ثابتی نداشته باشد و معمولاً دقت مقیاس در یک یا دو راستا ویژه در سیستم تصویر مورد استفاده قابل استناد است.

البته در حال حاضر مدل‌های ریاضی مورد استفاده در تهیه نقشه آنچنان دقیق و مناسب هستند که برای اکثر اهداف مورد انتظار دقت مورد نیاز را تأمین کنند ولی فقط در مورد نقشه‌های که سطح بسیار بزرگی از زمین را پوشش می‌دهد هنوز سیستم تصویر یک پارچه سطحی متصور نیست که در آن ابعاد هم استناد به مقیاس خاص مفهوم چندانی ندارد و اگر از عدد مقیاس هم استفاده شود معمولاً به مقیاس در خط استوا اشاره دارد.

در برخی از انواع نقشه مانند نقشه‌های کارتوگرامی به عمد مقیاس نقشه دستکاری می‌شود تا وجه دیگری از داده – بجز ابعاد و مساحت‌ها – به کاربر منتقل شود. مثلاً جمعیت کشورها یا شهرها در نمایش ابعاد هندسی آنها تأثیر می‌گذارد. به گونه ای که کشورهای پرجمعیت تر بزرگ‌تر و کشورهای کم جمعیت تر کوچکتر از ابعاد واقعی خودشان در نقشه نشان داده می‌شوند.

از نمونه دیگری از چنین دستکاری در مقیاس نقشه می‌توان به نقشه‌های خطوط مترو اشاره کرد که بیش از آن که موقعیت نسبی ایستگاه‌ها را نشان دهد، وضعیت نسبی آنها و خطوط را نشان می‌دهند.

باید توجه داشت که کاهش دقت در نقشه می‌تواند عمدی نیز باشد. مثلاً در بسیاری از موارد تأسیسات نظامی در نقشه‌ها آورده نمی‌شود. یا در مورد جاده‌ها ممکن است برای افزایش خوانایی نقشه و استفاده بهتر از نقشه از ترسیم جاده‌های کم‌اهمیت صرف نظر شود یا در عصر حاضر و وجود نرم‌افزارهای نمایش نقشه امکان خاموش و روشن کردن لایه‌های اطلاعاتی مختلف را ایجاد کرد که کاربر نقشه امکان دریافت راحت تر داده‌های مهم‌تر را داشته باشد.

سیستم تصویر

می‌دانیم دنیا اطراف ما بر روی سطح کروی یا دقیق تر بگوییم سطح بسیار شبیه به بیضوی قرارداد که در ابعاد کوچک که کرویت قابل صرف نظر کردن باشد به شکل فضا سه بعدی برای ما قابل درک است. سیستم تصویر در تولید نقشه رابطه ریاضی است که امکان تصویر کردن مختصات نقاط در فضا سه بعدی قرار گرفته بر پوسته کروی را به شکل نمایش دو بعدی را ایجاد می‌کند. مدل‌ها و روش‌های متعددی برای تبدیل این دو فضا به هم وجود دارد که انتخاب آنها به تناسب و نوع کاربرد ما بستگی دارد.

توجیه جهت نقشه‌ها

برای جهت‌یابی و رابطه بین راستاها و جهت‌ها بر روی نقشه و استفاده از قطب‌نما، از قرون وسطی به بعد سمت بالا (بخش بالای نقشه) را هم راستا با شمال قطب‌نما در نظر گرفتند.

نقشه‌های که شمال در سمت بالا آن قرار ندارد:

• نقشه‌های قدیمی ژاپنی کاخ امپراتور در مرکز نقشه قرارداشت و بدون در نظر گرفتن موقعیت محل کاخ امپراتور امکان توجیه نقشه وجود نداشت

• در نقشه‌های قرون وسطا اروپا هیچ اجماعی در مورد راستا مرجع وجود نداشت و عمده نقشه‌ها براساس خط ساحل توجیه می‌شدند

• در نقشه‌های شهرهای ساحلی معمولاً دریا در بالای نقشه قرار می‌گرفت. فارغ از این که در چه جهتی قرار داشت.

• در نقشه‌های مسیر و کانال‌ها راستا و جهت نقشه تابع مسیر رودخانه یا کانال و … بودند.

• در نیمکره جنوبی از روش معکوس کردن جهت شمال استفاده می‌شد و اصطلاحاً نقشه معکوس بود که هنوز هم در برخی از کشورها مانند برزیل از این روش استفاده می‌شود.

انواع نقشه

نقشه‌های جهان یا مناطق بزرگ اغلب «سیاسی» یا «فیزیکی» هستند. مهمترین هدف نقشه سیاسی نشان دادن مرزهای سرزمینی است. هدف فیزیکی نشان دادن ویژگی‌های جغرافیایی مانند کوه، نوع خاک یا کاربری اراضی یا زیرساخت‌هایی از جمله جاده‌ها، راه‌آهن و ساختمان‌ها است. نقشه‌های توپوگرافی ارتفاعات و پستی و بلندی‌های زمین را خطوط کانتور (منحنی هم تراز) یا سایه نشان می‌دهند. نقشه‌های زمین‌شناسی نه تنها سطح فیزیکی، بلکه خصوصیات تحت‌الارضی سنگ زیرین، خطوط گسل و ساختارهای زیرسطحی را نشان می‌دهد.

نقشه‌های رقومی یا الکترونیکی

در دو دهه آخر قرن بیستم، امکانات نمایش نقشه رایانه ای در دسترس قرار گرفت؛ و این امر کارتاگرفی نقشه‌ها، جمع‌آوری داده و نقشه برداری را تحت تأثیر قرار داد و سیستم‌های اطلاعات مکانی (GIS) روش قالب استفاده از نقشه شدند. روشی که با ترکیب ابزارهای ساده و توابعی که امکان اضافه بارگذاری داده‌های مکانی بر روی نقشه باعث افزایش کارای نقشه‌های جغرافیایی شد. داشتن اطلاعات مختلف مانند میزان بارندگی، توزیع حیات وحش یا داده‌های جمعیتی در یک بستر مشترک، امکان تجزیه و تحلیل کارامدتر و تصمیم‌گیری بهتر را ایجاد نمود.

البته این بدان معنا نیست که فقط در سیستم‌های اطلاعات مکانی از این نوع نقشه‌ها استفاده می‌شود. در حال حاضر حتی برای تولید نقشه‌های غیر GIS ای نیز از نرم‌افزارهای رایانه ای و فرمت‌های دیجیتال استفاده می‌شود.

استفاده از نرم‌افزارهای رایانه ای باعث افزایش تعامل پذیری کاربر با داده و تغییر بزرگنمایی و حتی تغییر محتوا به تناسب بزرگنمایی انتخاب شده با مجموعه داده‌های متفاوت را ممکن می‌سازد. با اضافه کردن قابلیت‌های سیستم‌های تعیین موقعیت ماهواره ای از این داده‌ها می‌توان برای مسیر یابی و بسیاری کاربردها دیگر استفاده نمود

طبقه‌بندی نقشه‌ها

عمده این طبقه‌بندی بر دو محور اصلی قرار دارد. یکی طبقه‌بندی از نظر مقیاس و دیگری طبقه‌بندی از نظر محتوی.

طبقه‌بندی از نظر مقیاس

نقشه‌ها را برحسب مقیاس به پنج گروه تقسیم‌بندی کرده‌اند :

۱– پلان‌ها با مقیاس‌های یک صدم تا یک پانصدم

۲– نقشه‌های بزرگ مقیاس با مقیاس‌های یک هزارم تا یک پنج هزارم

۳– نقشه‌های متوسط مقیاس با مقیاس‌های یک ده هزارم تا یک پنجاه هزارم

۴– نقشه‌های کوچک مقیاس با مقیاس‌های یکصد هزارم تا یک پانصد هزارم

۵- نقشه‌های جغرافیایی با مقیاس یک میلیونیوم یا کوچکتر نقشه‌های کشوریطبقه‌بندی نقشه از نظر محتوی

این طبقه‌بندی شامل نقشه‌های: مسطحاتی، توپوگرافی، ثبت املاکی، آماری، هواشناسی، شهرسازی، تاریخی، گیاهشناسی، زمین‌شناسی و ژئوفیزیکی است. عمده این طبقه‌بندی بر دو محور اصلی قرار دارد. یکی طبقه‌بندی از نظر مقیاس و دیگری طبقه‌بندی از نظر محتوی.

طبقه‌بندی از نظر مقیاس نقشه‌ها را برحسب مقیاس به پنج گروه تقسیم‌بندی کرده‌اند :

پلان‌ها با مقیاس‌های یک صدم تا یک پانصدم
نقشه‌های بزرگ مقیاس با مقیاس‌های یک هزارم تا یک پنج هزارم
نقشه‌های متوسط مقیاس با مقیاس‌های یک ده هزارم تا یک پنجاه هزارم
نقشه‌های کوچک مقیاس با مقیاس‌های یکصد هزارم تا یک پانصد هزارم
نقشه‌های جغرافیایی با مقیاس یک میلیونیوم یا کوچکتر نقشه‌های کشوری

طبقه‌بندی نقشه از نظر محتوایی طبقه‌بندی شامل نقشه‌های: مسطحاتی، توپوگرافی، ثبت املاکی، آماری، هواشناسی، شهرسازی، تاریخی، گیاهشناسی، زمین‌شناسی و ژئوفیزیکی است.

پروژه‌های ساختمانی (چه ساخت مرکز خرید یا خانه مسکونی) تلاشی کاملاً ساختارمند هستند. آن‌ها عوامل زیادی دارند که باید دقیقاً با هم هماهنگ شوند. درست مثل هر پروژه دیگر، مدیریت پروژه‌های ساختمانی نیز از مراحل طراحی و برنامه‌ریزی گرفته تا زمان‌بندی و خود ساخت، مراحلی دارد. هر یک از این مراحل به خودی خود پیچیده هستند، اما در ارتباط با کل پروژه از لحاظ نمایی پیچیده‌تر می‌شوند.

به همین دلیل نرم‌افزار مدیریت پروژه وجود دارد. اما آیا نرم‌افزار مدیریت پروژه برای تحمل وزن یک پروژه ساختاری قوی و پویا کافی است؟ قبل از پاسخ به این سوال، مهم است که ابتدا بدانیم که مدیریت پروژه ساختمانی دقیقاً چیست؟

مدیریت پروژه ساختمانی چیست؟

در مورد تمایز مدیریت یک پروژه ساختمانی در مقایسه با سایر انواع پروژه‌ها می‌توان گفت که ساخت و ساز مبتنی بر ماموریت است. این بدان معنی است که سازمان پروژه با پایان ساخت پروژه به پایان می‌رسد. در حالی که به طور کلی مدیریت پروژه به عنوان مدیریت منابع در طول چرخه عمر یک پروژه از طریق ابزارها و روش‌های مختلف برای کنترل محدوده، هزینه، زمان، کیفیت و غیره تعریف می‌شود، هنگام کار در صنعت ساخت و ساز، چشم‌انداز شما باید گسترده‌تر باشد.

این امر معمولاً محدودیت‌های گسترده‌تری را در بر می‌گیرد که مخصوص طراحی و ساخت پروژه‌های ساختمانی است. مدیریت پروژه ساختمانی می‌تواند در طول عمر یک پروژه با انواع مختلفی از رشته‌ها ارتباط برقرار کند؛ از معماری گرفته تا کارهای عمومی و برنامه‌ریزی شهری.

انواع پروژه‌های ساختمانی

بسته به بخش‌های مختلف ساخت و ساز، انواع مختلفی از پروژه‌های ساختمانی وجود دارد. در ساخت و ساز دو بخش وجود دارد: مسکونی و تجاری. بسته به بخش، چهار نوع پروژه مختلف وجود دارد:

ساختمان و بازسازی منازل مسکونی
ساخت و ساز سنگین صنعتی
ساخت و ساز تجاری و نهادی
ساخت و ساز مهندسی

این بدان معنی است که انواع متنوعی از پروژه‌های ساختمانی وجود دارد که برای موفقیت به مدیریت ساخت و ساز نیاز دارند. برای ساخت خانه ساده یا یک پل بزرگ، از مهندسی ساخت سد تا پروژه مقاوم‌سازی لرزه‌ای فرودگاه، ممکن است مدیریت ساخت و ساز مورد نیاز باشد. پس از آن، مدیران پروژه‌های ساختمانی شروع و پایان ساخت پروژه را مدیریت می‌کنند و اغلب مدیریت در محل را برای اطمینان از ساخت و ساز ایمن و موفق انجام می‌دهند.

مدیر پروژه ساخت و ساز

ساختمانی توسط یک مدیر پروژه ساخت و ساز اداره می‌شود. این فرد وظیفه برنامه‌ریزی، هماهنگی، تعیین بودجه و نظارت بر پروژه ساخت را دارد.

مدیر پروژه ساخت و ساز مسئول کارهای زیر است:

برآورد و مذاکره درباره هزینه‌های پروژه
تدوین بودجه
ایجاد جدول زمانی و برنامه کاری
مدیریت سفارشات کاری
مشخص کردن اینکه کدام روش‌ها و استراتژی‌ها برای پروژه مناسب هستند
گفتگو با مشتریان و ذینفعان درباره بودجه، پیشرفت و غیره
هدایت کارگران، تیم‌ها و سایر افراد در مورد جزئیات فنی و قرارداد
کار با متخصصان ساختمان، ساخت و ساز و تنظیم مقررات

اصول کلیدی مدیریت پروژه ساختمانی

ساختمانی به مهارت‌های متنوعی همراه با توانایی ایجاد روابط با طیف متنوعی از آژانس‌ها و افراد برای رساندن پروژه از مفهوم به ساخت، نیاز دارد. مهم است که مدیران پروژه‌های ساختمانی اصول مدیریت پروژه را در هر مرحله از پروژه رعایت کنند.

تصور و شروع پروژه

شما نباید یک پروژه را شروع کنید مگر اینکه بدانید قادر به پایان دادن آن هستید. ابتدا دقت لازم برای تعیین امکان اجرای پروژه انجام می‌شود. چگونه این را بفهمیم؟ شما باید یک مطالعه امکان‌سنجی یا آنچه اغلب به عنوان یک پرونده تجاری نامیده می‌شود انجام دهید، که در آن اهداف، هزینه و جدول زمانی بررسی می‌شوند تا ببینید آیا در این محدودیت‌ها منابعی برای دستیابی به یک پروژه موفق دارید.

شما همچنین باید استدلال پشت پروژه را تعریف و از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید. در این صورت، اساسنامه پروژه را ایجاد می‌کنید تا به شروع پروژه کمک نماید. همچنین در این مرحله مسائل و ریسک‌های احتمالی را شناسایی خواهید کرد.

تعریف و برنامه‌ریزی پروژه

اکنون تایید را کسب کرده‌اید، حالا چگونه می‌خواهید به موفقیت برسید؟ وظایف درون جدول زمانی را مشخص کرده و به نقاط عطف پروژه و منابع مورد نیاز برای انجام آن کارها در حیطه بودجه اختصاص‌یافته، اشاره کنید. در برنامه شفاف باشید، تا همه هم‌سو باشند و بفهمند که چه کارهایی باید در طول چرخه عمر پروژه انجام شود.

این شامل جزئیات هزینه، محدوده، مدت زمان، کیفیت و ارتباطات مورد استفاده در پروژه می‌شود. این همچنین زمانی است که شما می‌توانید بهترین تیم پروژه را انتخاب و روند جمع‌آوری آن‌ها را شروع کنید.

راه‌اندازی پروژه

اکنون شما برنامه را همراه با همه تغییرات و موضوعاتی که می‌توانند در چنین فرآیندی ایجاد شوند اجرا می‌کنید. آنچه که وعده داده‌اید باید در بازه زمانی مشخص‌شده انجام شود. اکنون با ذینفعان و مشتریان و تیم‌ها سر و کار دارید. وظایف آخر باید انجام شود، که به معنی مدیریت حجم کار و تخصیص منابع است. در طول این مرحله جلسات را تنظیم کرده و مرتباً گزارش می‌دهید. این جایی است که ابزار مدیریت پروژه شما واقعاً مورد آزمایش قرار می‌گیرد.

پیگیری عملکرد پروژه

اگر راهی برای نظارت بر پیشرفت پروژه ندارید، نمی‌توانید از آن مطلع شوید. این کار را در مراحل قبلی پروژه انجام خواهید داد، اما به همین اندازه مهم است که به مرحله جداگانه‌ای در مدیریت پروژه نیاز داشته باشد. شما باید راهی برای شناسایی پیشرفت داشته باشید، به همین دلیل بهتر است شاخص‌های کلیدی عملکرد را برای هزینه، زمان و کیفیت تنظیم کنید.

اگر بتوانید این ارقام را بالا نگه دارید، احتمال شکست پروژه کاهش چشمگیری می‌یابد. بنابراین، در تمام مدت انعطاف‌پذیر باشید تا بتوانید به سرعت سازگار شوید و در هنگام بروز مشکل، تغییراتی ایجاد کنید.

۴ مرحله مدیریت پروژه ساختمانی

هنگام مدیریت پروژه ساخت و ساز، اهداف خاصی وجود دارد که باید در نظر بگیرید. شما به صورت مرحله‌ای به آن‌ها می‌رسید. درست مثل هر پروژه‌ای، با تجزیه اهداف می‌توانید به آن‌ها دست یابید. در زیر چهار مرحله وجود دارد که می‌توانید برای سازمان‌دهی و مدیریت یک پروژه موفق ساخت و ساز طی کنید.

طراحی

طراحی پروژه ساختمانی چهار قسمت دارد. این مسئولیت مدیر پروژه است که مطمئن شود طرح با کد ساختمان و سایر مقررات مطابقت دارد.

مفهوم: نیازها و اهداف پروژه چیست؟ شما براساس اندازه پروژه، مکان اختصاص داده شده برای ساخت و طراحی واقعی ساختمان تصمیم خواهید گرفت. این شامل لیستی برای هر اتاق یا فضای مورد بررسی است که شامل تمام داده‌های مهم می باشد.

طرح شماتیک: این طرحی است که تمام قسمت‌های مختلف، مواد، اندازه‌ها، رنگ‌ها، بافت‌ها و … را مشخص می‌کند.

توسعه طراحی: این مرحله نیاز به تحقیق دارد. چه موادی برای استفاده وجود دارد؟ چه تجهیزاتی مورد نیاز خواهد بود؟ مواد چقدر است؟ اکنون برای انعکاس این تصمیمات، نقشه‌های اصلی مرحله قبل را اصلاح کنید. دانستن قوانین ساختمانی محلی و رعایت آن‌ها در این مرحله مهم خواهد بود.

گردآوری اسناد قرارداد: این شامل مشخصات نهایی نقشه و ساخت است. پیمانکاران خارجی از آن‌ها برای پیشنهاد کار استفاده می‌کنند.

انجام پایان نامه ادبیات انگلیسی

انجام پایان نامه ادبیات عرب

انجام پایان نامه ارشد ادبیات

انجام پایان نامه ارشد ادبیات فارسی

انجام پایان نامه ارشد برق

انجام پایان نامه ارشد برق قدرت

انجام پایان نامه ارشد برق مخابرات

انجام پایان نامه ارشد برنامه ریزی شهری

انجام پایان نامه ارشد جوشکاری

انجام پایان نامه ارشد روانشناسی عمومی

انجام پایان نامه ارشد زبان